Rozmowy przy piwku

[Heinz-Werner Grüner]

A z czystej ciekawości, gdybyśmy tutaj przeprowadzili ankietę, oczywiście tylko wśród osób pełnolotenich, jestem nadwyraz ciekaw jaki rodzaj piwa okazałby się tym ulubionym. - zastanowił się głośno jeden ze słuchaczy.

[Roman Schädel]

Opowiem wam tak, że w dawnej służbie to w czasie rewolucji kiedyś tak z kumplem szarżowaliśmy na wroga, że pierzchali jak przed nosorożcem. Bagnet na karabin i dzika furia w oczach.

[Joachim Cargalho]

Wykładowca zerknął na zegarek i stwierdził. - No dobrze, na tym skończymy. Możecie kontynuować swoje dyskusje, jednak już wkrótce powinien pojawić się tutaj Szanowny @Robert Drenin z wystąpieniem, którego zapowiadające plakaty już wiszą.

Szybko posprzątał swój grajdołek i biorąc szklankę niedopitego piwa, ustąpił miejsca na podwyższeniu. Sam zajął miejsce, którego mógłby słuchać kolejnych prelekcji.

[Robert Drenin]

Kiedy czas tak upływał, a rozmowy trwały w najlepsze, nagle do sali weszła osoba w mundurze, która zaczęła się witać z gośćmi. Jednakże nikt nie wystraszył się, gdyż był to oczywiście większości znany gościom Towarzysz Robert Drenin.

Następnie Towarzysz Drenin wszedł na podwyższenie i zaczął wyciągać parę przykładowych odczynników chemicznych, po czym poprosił jedną osobę z widowni, o pożyczenie kufla trunku, o którym dzisiaj Towarzysz Drenin opowie z punktu widzenia chemii.
Kiedy Towarzysz odtrzymał napój, spojrzał na widownię, po czym powiedział:
- Zdrastwujtie Towarzysze jeszcze raz! Dzisiaj powiemy sobie co nieco o chemii naszego przewodniego trunku - o chemii w butelce zamkniętej.

Towarzysz następnie podniósł kufel do góry i powiedział:
- Nie ukrywam, że na początku zgłębiania składu chemicznego piwa, sądziłem że będzie on, można powiedzieć, że prosty w budowie. Jednakże się myliłem. Otóż powiem wam Towarzysze, że piwo to nie tylko woda, cukry, dwutlenek węgla, ekstrakty roślinne (dobrze wiemy z jakich roślin) oraz alkohol. A właściwie możemy to rozwinąć.

Towarzysz Drenin następnie patrząc na kufel powiedział:
- W tym małym naczyniu posiadamy bardzo szeroką gamę związków chemicznych, od chemii organicznej, po chemię nieorganiczną, a dokładniej to piwo zawiera związki od węglowodanów oraz alkoholu, przez białka i lipidy (czyli tłuszcze), aż po wodę, sole i związki siarki.

Towarzysz Drenin odłożył na chwilę kufel z piwem, po czym spojrzawszy na widownię, powiedział:
- Jakby tego było mało, reakcje chemiczne nie tylko występują w trakcie produkcji piwa, a nawet niektóre zachodzą w tym momencie w waszych naczyniach.

Tutaj Towarzysz Drenin na razie zatrzymał się, chcąc spojrzeć na zainteresowanie tematem widowni, bądź na potencjalne pytania na tym poziome.

[Robert Drenin]

- No cóż Towarzysze, to kontynuując swoją wypowiedź, piwo zawiera mnóstwo przeróżnych związków chemicznych, które nadają mu różny charakter.

Towarzysz Drenin ponownie wziął kufel do ręki, po czym uważnie przyglądając się mu, powiedział:
- Spójrzcie na swoje trunki. Mogą się niektóre różnić, a niektóre mogą być do siebie podobne. Możecie zauważyć przykładowo, że w tym momencie z roztworu piwa wytrąca się dwutlenek węgla, który jak najbardziej jest również rozpuszczony w napoju. Z kolei piana, która utrzymuje się na piwie, powstaje przede wszystkim dzięki występowaniu białek w piwie. Te same susbtancje również odpowiadają za utrzymanie piany. Dodatkowo białka mogą odpowiadać też za zmętnienie piwa.

Pęcherzyki CO2

Następnie Towarzysz Drenin ponownie odłożył kufel, po czym wskazał na dwie butelki z odczynnikami chemiczninymi:
- Jak możecie zauważyć, przed sobą mam dwa odczynniki. Jeden to roztwór alkoholu etylowego, drugi to kwas octowy. Oba te substancje mogą występować w piwie, przy czym reagują ze sobą tworząc w niewielkich ilościach ester, jakim jest octan etylu. Jak na większość estrów przystało, posiada on charakterystyczny zapach owocowy. A konkretniej to ma zapach coś podobnego (jak to jedni mówią) do ananasu, albo brzoswkini, lub też nawet maliny. Oczywiście ja tutaj podałem przykładową substancję, bo tych estrów jest znacznie większa gama, jak na przykład: octan izoamylu, octan izobutylu, czy też oktanian etylu.

Alkohol etylowy

Octan etylu

Następnie Towarzysz drenin wyjął szkiełko zegarkowe, oraz z jednej butelki na szkiełko zegarkowe wysypał biały proszek:
- To jest wapno palone i pewnie możecie się zapytać, po co wapno palone? Otóż podczas produkcji piwa jednym z najbardziej niepożądanych substancji z chemii nieorganicznej, są aniony wodorowęglanowe. O ile początkową substancję, jaką jest Wodorowęglan Wapnia, można łatwo się pozbyć, gotując mieszaninę i w ten sposób wytrącając nierozpuszczalny Węglan Wapnia, to pozostają wciąż aniony wodorowęglanowe. Więc aby się ich pozbyć, specjalnie dodaje się do mieszaniny Wodorotlenku Wapnia, inaczej mówiąc - Wapna gaszonego, które jest znane chociażby w ogrodnictwie, aby zabezpieczyć drzewa. Wodorotlenek wapnia łączy się z anionami, tworząc wodę i węglan wapnia - czyli dosłownie kredę, albo marmur, gdyż to jest ta sama substancja. Mogę tak jeszcze dodać, że kiedyś nie wiedziano jak pozbyć się twardej wody, przez co w zależności od regionu, piwa były różne, ponieważ tak bardzo twarda woda potrafiła wpływać na właściwości. W niektórych regionach korzystano z twardej wody, a w niektórych z miękkiej wody i to zależało od pobliskich źródeł.

Wapno palone, które w kontakcie z wodą tworzy wapno gaszone

Marmur to nic innego jak w większości CaCO3

Towarzysz Drenin na koniec wskazał na ostatnią buteleczkę, zawierającą tym razem pewien gaz:
- To jest moi drodzy Siarkowodór. Ale na cóż mi siarkowodór powiecie. Otóż kończąc już powoli mój wykład, chciałem na końcu wspomnieć o związkach siarki. W naszych trunkach dosłownie znajduje się też w niewielkich ilościach rozpuszczony Dwutlenek Siarki, który reaguje również z wodą, tworząc jony siarczynowe. W niewielkich ilościach są pożądane w alkoholu, ponieważ jest środkiem konserwującym. W piwie może też występować Siarczek dimetylu, który w niewielkich ilościach może odpowiadać za zapach gotowanych warzyw. Na koniec chciałbym wspomnieć o związku, który w ogóle jest nieporządany, ale może powstawać. Siarkowodór to substancja o zapachu zgniłych jaj i jest trucizną. Potrafi również wiązać się z hemoglobiną i blokować w mitochondrium ostatni etap oddychania. Ze względu na tej właściwości, każdy kto stara się produkować piwo, woli szerokim łukiem unikać powstawanie Siarkowodoru.

Siarkowodór

Siarczek dimetylu

Towarzysz Drenin spojrzał zatem już na zegarek jeszcze, po czym wzrok skierował na widownie:
- To już tak powoli kończąc, czy macie może jakies potencjalnie do tego pytania, albo chcielibyście jeszcze czegoś się dowiedzieć? Gdyż ogólnie, myślę że poruszyłem jedne z ciekawszych aspektów piwa. Jednakże tak podsumowując, według mnie wszystkie czynniki oraz skład chemiczny tegoż trunku pokazują, że dobrane idealne stężenia różnych związków chemicznych mogą wskazywać, że piwo z punktu widzenia chemicznego jest napojem idealnym.

[Heinz-Werner Grüner]

-Biadolenie chemika - odezwał się któryś ze słuchaczy. Od razu został zmierzony wzrokiem przez znaczną część widowni.
Poczuł się niekomfortowo, wieć postanowił sam się wypowiedzieć.
-Towarzysz mówi o związkach chemicznych, a dla mnie liczy się smak. Ja preferuje piwa ciemne, piwa mocne, piwa chmielone, najlepiej na zimno, a już pełnią szczęscia jest to, gdy jest refermentowane. Na rynku jest ich stosunkowo mało, ale takie piwo daje wiele doznań, w zależności od czasu w jakim znajduje się zamkniete w butelce. Potrafi w przeciągu lat (tak lat!) zmieniać smak ze świeżego i posmaku owocowego na bardzo wytrawny, niczym produkt winny.
Czy zatem proces fermentacji piwa,które jest tworzone by właśnie dojrzewało, różni się od piwa, które naturalnie straci datę ważności?
Nie powiem, że oczekuje jasnej deklaracji odpowiedzi na to pytanie, ale zastanawiam się czy piwo to nie jest "sztuka tworzenia", takiej wagi jak sztuka walki, sztuka gotowania. Doceni fanatyk, pasjonat, ale laik nie będzie czuł przy tym żadnej emocji. A przecież picie piwa, tak jak walka, smak to właśnie emocje...

[Robert Drenin]

- Bez wątpienia towarzysz Denin, powinien picz częściej i więcej, nie tylko dla tego że go to zabija ale przy okazji zabija nudę.-

[Robert Drenin]

- Bez wątpienia towarzysz Denin, powinien picz częściej i więcej, nie tylko dla tego że go to zabija ale przy okazji zabija nudę.-

Nuda w Edelweiss? Nie znamy takiego słowa.
Co się tyczy Kamerad Drenina to cenimy sobie po stokroć!

[Robert Drenin]

-Towarzysz mówi o związkach chemicznych, a dla mnie liczy się smak. Ja preferuje piwa ciemne, piwa mocne, piwa chmielone, najlepiej na zimno, a już pełnią szczęscia jest to, gdy jest refermentowane. Na rynku jest ich stosunkowo mało, ale takie piwo daje wiele doznań, w zależności od czasu w jakim znajduje się zamkniete w butelce. Potrafi w przeciągu lat (tak lat!) zmieniać smak ze świeżego i posmaku owocowego na bardzo wytrawny, niczym produkt winny.
Czy zatem proces fermentacji piwa,które jest tworzone by właśnie dojrzewało, różni się od piwa, które naturalnie straci datę ważności?
Nie powiem, że oczekuje jasnej deklaracji odpowiedzi na to pytanie, ale zastanawiam się czy piwo to nie jest "sztuka tworzenia", takiej wagi jak sztuka walki, sztuka gotowania. Doceni fanatyk, pasjonat, ale laik nie będzie czuł przy tym żadnej emocji. A przecież picie piwa, tak jak walka, smak to właśnie emocje...

Towarzysz Drenin uśmięchnął się, kiedy jeden ze słuchaczy zadał pytanie, gdyż wiedział, że osoba wypowiadająca się musiała zatem słuchać wywodów Towarzysza Drenina. Dlatego też Towarzysz zdecydował się odpowiedzieć następująco:
Z pewnością smak piwa wynika z samych związków chemicznych, jednakże ich produkcja jest mocno uzależniona od drożdży. To nas zatem skłania do stwierdzenia, że przemiany zachodzące w piwie występują na granicy biologii i chemii oraz tyczą się biochemii. A wspominam o tym, gdyż adekwatnej odpowiedzi na Towarzysza pytanie możliwe, że nie jestem w stanie zbytnio udzielić, ze względu na wiele zmiennych, które wynikają również z Biologii, z której ciężej jest mi patrzeć. Niemniej jednak patrząc z punktu chemii, to trochę tak. Jak najbardziej piwo, które jest przygotowane do fermentacji, może się różnić od piwa, które traci naturalnie datę ważności. To bardzo zależy od warunków w jakich piwo straciło ważność oraz od jego zawartości mikrobów. Przykładowo jeżeli piwo zawierałoby bakterie octowe, to mogą utleniać alkohol etylowy do kwasu octowego, przez co piwo zaczęłoby nabierać charakteru kwasowego i zapachu octowego. Niemniej jednak można tego uniknąć, rozpoczynając w warunkach domowych proces refermentacji, aby pobudzić drożdże do produkcji i uniemożliwić miejsca innym mikroorganizmom. Jednakże w piwie nie da się zbytnio uniknąć jak na razie procesu utleniania, czyli procesu przekazywania elektronów przez cząstke typu atom lub jon albo też przez cząsteczke, powodując zwiększenie stopnia utlenienia tych cząstek, co może wpłynąć na zmianę smaku piwa. Takie działanie powoduje najbardziej tlen. Natomiast proces utlenienia to nie zawsze negatywna zmiana. Jednakże piwo podlegane fermentacji, podlega ono kontrolowanym działaniom i warunkom w specjalnym sprzęcie, w którym nie musi mieć tlen dostępu oraz pod wpływem fermentacji (lub też dodatkowo jeszcze innych działań) zabijane są jeszcze niechciane mikroorganizmy.

Kiedy Towarzysz Drenin skończył swój kolejny długi monolog, jeszcze dodał:
- A i właśnie Towarzyszu. Z takich jeszcze ciekawostek, to do ciemnych piw przykładowo stosuje się wodę twardszą, niż w jaśniejszych piwach i właśnie o to trochę mi chodziło w regionalnym charakterze piwa w zależności od wody. Z kolei piwo refermentowane może być smacniejsze, ze względu na zwiększenie stężenia alkoholu etylowego i dwutlenku węgla, kosztem węglowodanów zawartych w trunku. To też powoduje zwiększenie stężenia ekstraktu piwa.

Natomiast myślę, że tak. To trochę też jak z mydłamy. Osoby niezainteresowane nie będą czuły raczej żadnych emocji, ale sama produkcja mydła jest trochę pewnym wyzwaniem, nawet pomimo posiadania specjalnych kalkulatorów oraz przepisu. Biochemik w kwesti tworzenia piwa mógłby znać przemiany tam zachodzące, ale nie koniecznie mógłby sporządzić dobry trunek w porównaniu z osobą, która już się tym zajmowałaby wiele lat.

[Robert Drenin]

Aż mi szczęka do podłogi opadła. Bardzo fajna pogadanka, potem dorzucę coś od siebie